Subprodutos animais non destinados ao consumo humano(SANDACH)

Os residuos de SANDACH

Os subprodutos animais non destinados ao consumo humano (SANDACH) defínense como corpos enteiros ou partes de animais, produtos de orixe animal ou outros produtos obtidos a partir de animais, que non están destinados ao consumo humano.

O Regulamento (CE) nº 1069/2009 do Parlamento Europeo e do Consello, do 21 de outubro de 2009 (Regulamento sobre subprodutos animais) polo que se establecen as normas sanitarias aplicables aos subprodutos animais e os produtos derivados non destinados ao consumo humano establece normas en materia de saúde pública e saúde animal aplicables aos subprodutos animais e aos produtos derivados, coa fin de previr e reducir ao mínimo os riscos para a saúde pública e a saúde animal que entrañan ditos produtos e, en particular, preservar a seguridade da cadea alimentaria humana e animal.

Os subprodutos animais clasifícanse en materiais de categoría 1, 2 e 3, en función do seu nivel de risco para a saúde pública e a saúde animal, sendo os de categoría 3 os que entrañan un menor risco.

A competencia para a concesión de autorizacións administrativas e o control dos residuos SANDACH en Galicia corresponde á Consellería de Medio Rural e do Mar e á Consellería de Medio Ambiente, Territorio e Infraestruturas.

Dentro da Lista Europea de Residuos, os residuos que poden estar considerados como subprodutos animais e polo tanto baixo o ámbito de aplicación do Regulamento nº 1069/2009 son os que constan na seguinte táboa:

Lista de residuos que poden ser SANDACH
020102	Residuos de tecidos animais da agricultura, horticultura, acuicultura, silvicultura, caza e pesca
020106	Feces de animais, urina e esterco
020201	Lodos de lavado e limpeza da preparación e elaboración de carne, peixe e outros alimentos de orixe animal
020202	Residuos de tecidos animais da preparación e elaboración de carne, peixe e outros alimentos de orixe animal
020203	Materiais inadecuados para a elaboración da preparación e elaboración de carne, peixe e outros alimentos de orixe animal
020204	Lodos de tratamento in situ de efluentes da preparación e elaboración de carne, peixe e outros alimentos de orixe animal
020501	Materiais inadecuados para a elaboración da industria de produtos lácteos
020502	Lodos de tratamento in situ de efluentes da industria de produtos lácteos
040101	Residuos da esgazadura das peles
040102	Residuos de encalado (pelo, peles, lá)
190502	Fracción non compostada de residuos de procedencia animal ou vexetal
190605	Licores do tratamento anaerobio de residuos animais e vexetais
190606	Lodos de dixestión do tratamento anaerobio de residuos animais e vexetais
190801	Residuos de criba de EDAR
190802	Residuos de desareamento de EDAR
190809	Mesturas de graxas e aceites procedentes da separación de auga/substancias aceitosas, que só conteñen aceites e graxas procedentes de EDAR
190812	Lodos procedentes do tratamento biolóxico de augas residuais industriais
190814	Lodos procedentes doutros tratamentos de augas residuais industriais, que non conteñen substancias perigosas
200125	Aceites e graxas comestibles

As instalacións de xestión

A continuación indícanse as operacións de tratamento que poden levarse a cabo cos residuos de subprodutos animais e que son consideradas operacións de xestión de residuos segundo a Lei 22/2011, do 28 de xullo:

Instalacións de incineración: os residuos de subprodutos animais, de forma independente ou mesturados con outros tipos de residuos, poden ser sometidos a procesos de tratamento térmico. A operación de tratamento estará considerada como valorización (R1: Utilización principal como combustible ou outro modo de producir enerxía) ou eliminación (D10: Incineración en terra) en función de se existe ou non no proceso recuperación de enerxía.

As instalacións de incineración deberán cumprir coas condicións e requisitos de funcionamento, así como cos valores límite de emisión de contaminantes establecidos no Real Decreto 653/2003, do 30 de maio, sobre incineración de residuos:

• Técnicas de medición das emisións á atmosfera e ás augas que cumpran co disposto no anexo III do Real Decreto 653/2003, do 30 de maio.
• Persoal responsable da xestión da instalación con aptitude técnica suficiente.
• Un sistema que permita que a temperatura dos gases derivados do proceso de combustión se eleve de xeito controlado e homoxéneo ata 850º C durante, como mínimo, dous segundos.
• Un sistema automático que impida a alimentación dos residuos na posta en marcha ou durante o ciclo, ata ter alcanzada a temperatura de 850º C, ou cando se superen os valores límites de emisión por fallos nos dispositivos de depuración.
• Técnicas que impidan emisións á atmosfera que provoquen unha contaminación atmosférica significativa a nivel do solo.
• Un sistema de recollida e tratamento dos posibles derramos e augas contaminadas.

Instalacións de eliminación en vertedoiro: estas instalacións deberán cumprir cos requisitos establecidos na lexislación relativa a vertedoiros, en especial coa Orde do 20 de xullo de 2009 pola que se regula a construción e a xestión dos vertedoiros no ámbito da Comunidade Autónoma de Galicia.

Debe terse en conta que a eliminación debe ser a última opción de xestión de residuos. Sen embargo, neste caso dos residuos de subprodutos animais, a normativa de SANDACH establece como único tratamento posible a eliminación para algúns dos subprodutos en función da súa orixe e as súas características.

Instalacións de tratamento de residuos para a obtención de biogás: este tipo de instalacións someten os residuos a un proceso de transformación biolóxica (dixestión anaerobia), que consiste na descomposición dos residuos por parte de certos tipos de microorganismos en sistemas pechados en ausencia de osíxeno, de forma que se poida xerar unha atmosfera apropiada para que os microorganismos realicen a degradación.

Como consecuencia desta reacción biolóxica de biometanización prodúcese unha mestura de metano e dióxido de carbono fundamentalmente, que se coñece como biogás, e pode utilizarse como combustible en equipos específicamente deseñados, de forma similar ao gas natural. O residuo degradado sae do proceso como un lodo de dixestión.

Instalacións de compostaxe de residuos: este tratamento supón a valorización de residuos orgánicos, entre os que se poden incluír residuos de subprodutos animais, someténdoos a procesos de compostaxe para a obtención de produtos fertilizantes. Neste caso os produtos resultantes deben cumprir co establecido no Real decreto 824/2005, do 8 de xullo, sobre produtos fertilizantes, e as súas modificacións.

Os residuos de subprodutos animais que poden ser tratados mediante este proceso, son os que constan na seguinte táboa:

Residuos que poden ser SANDACH admisibles para a elaboración de fertilizantes
020102	Residuos de tecidos animais da agricultura, horticultura, acuicultura, silvicultura, caza e pesca
020106	Feces de animais, urina e esterco
020201	Lodos de lavado e limpeza da preparación e elaboración de carne, peixe e outros alimentos de orixe animal
020202	Residuos de tecidos animais da preparación e elaboración de carne, peixe e outros alimentos de orixe animal
020203	Materiais inadecuados para a elaboración da preparación e elaboración de carne, peixe e outros alimentos de orixe animal
020204	Lodos de tratamento in situ de efluentes da preparación e elaboración de carne, peixe e outros alimentos de orixe animal
020501	Materiais inadecuados para a elaboración da industria de produtos lácteos
020502	Lodos de tratamento in situ de efluentes da industria de produtos lácteos
040101	Residuos da esgazadura das peles
190502	Fracción non compostada de residuos de procedencia animal ou vexetal
190605	Licores do tratamento anaerobio de residuos animais e vexetais
190606	Lodos de dixestión do tratamento anaerobio de residuos animais e vexetais
190812	Lodos procedentes do tratamento biolóxico de augas residuais industriais
190814	Lodos procedentes doutros tratamentos de augas residuais industriais, que non conteñen substancias perigosas
200125	Aceites e graxas comestibles

Autorización para a xestión de SANDACH

Aqueles residuos de subprodutos animais e de produtos derivados que vaian a ser destinados a operacións de incineración, eliminación en vertedoiro, a unha planta de biogás ou de compostaxe, considéranse incluídos dentro do ámbito de aplicación da Lei 22/2011, do 28 de xullo, e polo tanto para poder xestionar estes materiais (sen prexuízo das autorizacións necesarias por parte da Consellería de Medio Rural e do Mar) deberá solicitar autorización como xestor de valorización de residuos non perigosos, para os códigos LER de residuos de materiais SANDACH que pretenda valorizar na instalación.

A solicitude de autorización como xestor de valorización de residuos non perigosos ou non perigosos, debe conter a documentación establecida no Decreto 174/2005, do 9 de xuño, polo que se regula o réxime xurídico da produción e xestión de residuos e o Rexistro Xeral de Produtores e Xestores de Residuos de Galicia, e na Lei 22/2011, do 28 de xuño, de residuos e solos contaminados. Se quere consultar o procedemento e a documentación a aportar prema aquí .

En todo caso, para obter a autorización como xestor para os residuos SANDACH, é necesario que a instalación estea considerada pola Consellería de Medio Rural e do Mar como destino autorizado para as categorías e coas condicións que esta especifique.